De grote aardbeving in Japan die al decennia verwacht werd kwam ineens en veroorzaakte een vreselijke tsunami. In vroegere tijden zou dit misschien wel een miljoen slachtoffers geëist hebben, nu veel minder, maar nog steeds erg veel.
De grote aardbeving werd in de afgelopen jaren aangehaald als het grote staartrisico voor de kapitaalmarkten. De Japanners zouden dan op grote schaal hun geld moeten repatriëren om de schade te herstellen. De Amerikaanse rente zou dan moeten exploderen bij gebrek aan Japanse financiers. Er zou ook geen geld meer zijn voor de aandelenmarkten.
Dat armageddon op de kapitaalmarkten hebben we vandaag niet gezien. De S&P500 ging gewoon omhoog. De rente deed niet veel, waar je de tanende invloed van Japan als grote surplusspaarnatie kon zien. De Japanse beurs was omlaag, maar kon nog niet voldoende reageren op de rampspoed. De yen werd inderdaad sterker, vooruitlopend op repatriëring. Maar de Bank of Japan heeft beloofd met geld te gaan strooien, dat moet de kracht van de yen gaan indammen.
Niet alleen het verlies aan mensenlevens is gigantisch, maar vooral ook de schade aan infrastructuur en huizen/ fabrieken is gigantisch: dit is vermoedelijk de grootste materiële schade ooit aangericht door een natuurramp.
Het is onduidelijk wat dit gaat betekenen voor de wereldeconomie. De herstelinvesteringen in Japan gaan ten koste van andere investeringen die anders met dat geld gedaan zouden zijn. Misschien wordt een en ander voor een belangrijk deel monetair gefinancierd, waardoor de gevolgen mogelijk in economische zin niet zo erg hoeven te zijn.
Of de Japanse beurs het kan houden is niet duidelijk. Na de aardbeving van Kobe ging de beurs flink omlaag. Dit is een veel ergere ramp (maar de streek om Kobe was goed voor 4% van het BNP van Japan, Sendai voor 1,7%). Maar Japan staat er nu veel beter voor en Japanse aandelen zijn nu heel veel goedkoper dan toen. Veel zal ervan afhangen hoe dapper de Bank of Japan is: die moeten de stijging van de yen tegengaan en de extra uitgaven van de Japanse overheid financieren. Een en ander is niet goed voor de schuldenpositie van de Japanse overheid, die gaat een lagere rating krijgen.
De economische consequenties van de ramp zijn nog niet te overzien. Ze zijn groot, maar hoe het de wereld raakt is onduidelijk, gokwerk.
Een en ander zal er wel voor zorgen dat de solidariteit in Japan flink toeneemt. De politieke strijdbijl zal voorlopig wel begraven worden. Japan heeft zich superbe voorbereid op zo'n ongekend grote ramp. Laten we hopen dat ze het zo superbe kunnen blijven afhandelen in de komende maanden (deze ramp is helaas niet in dagen recht te zetten). Eerst moet er meer slecht nieuws uit Japan komen (zo veel vermisten, angst om de kerncentrales, de angstaanjagende branden, de tsunamibeelden die op 9/11 lijken).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten