29 augustus 2013

de vier vroeger ondenkbare groeibedervers van El Erian: stagnatie door gebrek overheidsstimulering

Een klein beetje daling van de beurzen, behoorlijke stijging van de rente, dat is genoeg om het vertrouwen inde toekomst te verliezen de laatste weken.
Daar hoort natuurlijk een verhaal bij en Mohammed El-Erian van Pimco kan moeiteloos somberheden uit zijn mouw schudden.
Alles wat hij zegt gaat er in als koek, mede omdat hij meestal wel een goed verhaal heeft. Toch draaft hij te ver door denk ik. Een Albanese meerderheid was het erover eens dat alles rampzalig was in de laatste jaren en toch ging de S&P verschrikkelijk veel omhoog.  Het verhaal ligt wat genuanceerder dan al die door iedereen gesteunde verhalen.

Zonder twijfel komt El-Erian met goede argumenten op de proppen, waarom het zo slecht gaat in de westerse  wereld. http://www.project-syndicate.org/commentary/five-years-after-the-lehman-brothers-collapse-by-mohamed-a--el-erian#ixzz2dFkXFQK6:
(4) Unthinkable outcomes that are now reality
(het zijn er twee minder dan de koningin in Alice in wonderland, maar hij is een flink eind op scheut)

1. Niemand kon voor 2008 zich voorstellen dat na vijf jaar zo veel landen in het Westen niet terug zouden zijn op het niveau van 2008. Per hoofd van de bevolking is zelfs in de VS men niet terug op het oude niveau. Bijna niemand zag de rampzalige invloed van te hoge schulden, blijvend gebrek aan vertrouwen, onmacht van de economie om sterk te herstellen (het Nieuwe Normaal).
2. Niemand dacht dat de overheden niets konden doen om de groei aan te jagen en dat we helemaal overgeleverd zouden zijn aan hyperactieve centrale banken om de economie nog enigszins overeind te houden.
3. Wat groeiden de Emerging Markets hard, terwijl iedereen riep dat ze zonder hulp van export naar het Westen niet konden groeien,  in de eerste jaren en wat zijn ze ineens kwetsbaar.
4. de schuldigen aan de crisis zijn niet terug te krijgen in een onschuldig jasje. Ze opereren niet sociaal verantwoord, duurzaam.

Dat vierde punt is interessant. Het verklaart waarom er steeds meer aandacht komt voor sociaal verantwoord beleggen en ondernemen.
Duurzaamheid stijgt op de agenda van de tijdgeest, hierbij hoort ook een meer evenwichtige inkomensverdeling met een kleiner deel van het BNP voor winst, vooral die uit financiële constructies.

Punt 2 is ook belangrijk, onderschreven door velen, bijvoorbeeld Woody Brock zei het vorige week tegen me: hyperactiviteit van centrale banken, daar hangt veel te veel van af, de rest doet te weinig

In ons boek zeiden we al: We leven in een tijd waar de asset economy de economie meer dan ooit bepaalt. Met een enorme klap naar beneden na Lehman en nu weer met een positieve invloed in de OECD.

D.w.z. ten dele is het goed, onvermijdbaar dat centrale banken veel meer doen dan alleen inflatie bestrijden. Bubbels moeten tegengewerkt worden, er moet meer op houdbaarheid gespeeld worden.
Maar wat meer? Zouden beleidsmakers niet in moeten zien dat zij ook veel meer doelstellingen hebben dan alleen groei nu? Een laag overheidstekort is niet genoeg. Ze moeten zorg- en pensioenlasten draagbaar maken in de komende decennia. Dat kan zelfs in de VS, zie Rhode Island met de lagere ziektekosten.

Bijvoorbeeld je moet weinig of niets overhevelen van jong naar oud bij de pensioenpremie. Gemiddelde doorsneepremie is achterhaald, dat is een subsidie aan de oudere, hogere inkomens. De jongeren zouden moeten kunnen opbouwen tegen werkelijke doorgerekende opbrengsten. Dan kun je met een lager % van je inkomen als jongere meer pensioenrechten opbouwen. De ouderen zouden dan tijdelijk extra fiscaal geholpen moeten worden om meer te kunnen sparen.

Politici zijn niet zo goed in het op lange termijn denken, hoor je de Chinezen denken: gelukkig hebben we geen democratie, anders zouden we net zo kortzichtig zijn en een regering hebben die niet van wanten weet, die niet weet hoe je groei moet aansturen.
.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten