Robert Kaplan kreeg een interview in Buitenhof over zijn boek: Moesson,de Indische Oceaan en de toekomstige machten.
Het centrum van de wereld is niet langer de Atlantische Oceaan, ook niet meer de Pacific, maar de Indische Oceaan.
Kaplan haalt o.a. het gezegde aan: als de wereld een ei is, dan is de straat van Hormuz de dooier.
Het gebied van de Indische Oceaan met India, de ASEAN, het Midden Oosten en Oost Afrika is waar het allemaal gebeurt in de 21ste eeuw.
Zo was het ook vóór de Portugezen 500 jaar geleden (en na hun de Nederlanders, Britten, Amerikanen) de machtsverhoudingen door de war schopten. De zijderoute was toen het belangrijkste. De route overzee was belangrijker dan die over land. Kaplan illustreert dat met de Post Marco Polo wijsheid: Wie de straat van Malakka beheerst, heeft Venetië bij de keel.
Door de moesson was er ook in de oudheid heel veel scheepvaartverkeer over de Indische Oceaan. Je kon snel zeer ver weg varen en eens per jaar draaide de wind en kon je weer terug.
Het scheepvaartverkeer blijft het belangrijkste omdat dat het goedkoopste vervoer blijft. De Indische Oceaan is dan het belangrijkste: 70% van de oleiexport moet door de straat van Hormuz, 50% van de wereldhandel moet straks door de straat van Malakka.
De opkomst van de moessonzone zie je via de sterk groeiende militaire uitgaven om de Indische Oceaan te beheersen en de dalende uitgaven om de Atlantische Oceaan te verdedigen.
De omwentelingen in het Midden Oosten werden er een beetje met de haren bijgesleept. Ja, het Midden Oosten wordt belangrijker, maar de opkosmt van India en de ASEAN is toch veel belangrijker voor de 21ste eeuw.
Het is een beetje jameer dat Kaplan alles zo door de Amerikaanse bril ziet: een ontwikkeling is goed als deze het machtsevenwicht via Amerika bevordert. Daarom gaat het zo goed met Vietnam/ VS: ze hebben elkaar nodig als tegenwicht tegen China. Idem Egypte: een nieuwe regering moet toch vooral goed vallen bij de VS en mag in tweede instantie democratisch zijn.
De boekrecensies zijn niet zo lovend (Velthuis: "het is een reisverslag"), maar mijn belangstelling voor het boek is wel gewekt. Ik ben het eens met de hoofdgedachte: de landen om de Indische Oceaan worden in de toekomst veel belangrijker. Ik denk zelfs dat men later zal stellen dat de 21ste eeuw van India was en niet van China zoals nu alom gedacht wordt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten