30 april 2011

Daling Chinese beurs overdreven



De Chinese beurs is het de laatste dagen heel erg slecht aan het doen.
Observatory Group heeft argumenten dat dit overdreven is en ASR (absolute Strategy Research)ook.

Van ASR komt het plaatje waarbij je kunt zien dat de winstbijstellingen van China te veel achterblijven bij het nieuws zoals gemeten via de factiva zoals ASR dat bewerkt. Het nieuws loopt iets voor op de bijstellingen.

Observatory Group stelt dat de angsten waarop de Chinese beurs daalde in de afgelopen dagen overdreven zijn. En die angsten zijn er volop.
Angsten over onaardige dingen voor de markten die men in China zo vaak tijdens feestdagen (zoals 1 mei) wil melden zoals
1. renteverhoging (nee, deze keer niet omdat de vorige verhoging te recent was (er moet minstens 50 dagen tussen zitten, niet 30, anders geef je signaal af dat inflatie steeds erger uit de hand aan het lopen was).
2. Men zou de yuan flink gaan revalueren met alle negatieve gevolgen voor de export van dien. Dit wordt als zeer onwaarschijnlijk gezien.
3.extra belasting gaan heffen op vooral B-aandelen van buitenlanders (deze kregen afgelopen week een extra 4% koersknauw). Niets geeft hiervoor aanleiding op het ogenblik.

Allemaal weinig waarschijnlijk en van tijd tot tijd terugkerende roddels/problemen zo stellen ze.

zilver nu meer verhandelde ETF dan goud en zelfs soms SP500



De snel stijgende prijs van zilver zorgt voor heel wat handel in zilver. De tabel van Bianco laat de paar (23) dagen zien waarbij in aantallen het indexfonds, de ETF van de S&P500 (Spider), niet het meest verhandeld was. De afgelopen week was dat de ETF van zilver in maar liefst drie dagen.

Die enorme handel heeft niet geleid tot een duidelijk hoger aantal uitstaande zilverparticipaties, daardoor kwam de handel niet.Dat niet erg groeiend aantal participaties maakt het moeilijk de ETF's de schuld te geven van de hoge zilverprijs.

De totale waarde van de zilver ETF's is nog steeds veel lager dan die van de goud ETF's maar de handel in zilver is enorm.
Zilver lijkt in de blow off fase te zitten (zoals al eerder gesteld: dat kan betekenen circa 30% omhoog (eerst meestal) of circa 80% daling (daarna).

N.B. XLF is de tracker voor financials zoals JP Morgan. De hoge omzetten op sommige dagen waren kenmerkend voor de paniek van de kredietcrisis rond de banken.

Aantal wanbetalers op Amerikaanse hypotheken enorm, maar nu snel dalend


Het plaatje van Calculated Risk laat zien dat het aantal foreclosures nog steeds toeneemt, maar dat het aantal hypotheken met betalingsachterstanden nu pijlsnel daalt (deels seizoenmatig).
Het blog Calaculated Risk is mijn favoriete plek om te zien hoe de Amerikaanse vastgeodmarkt erbij staat. Dat is nog steeds rampzalig, maar het begint minder rampzalig te worden. Meer dan 6 miljoen hypotheken hebben betalingsachterstanden (zijn delinquent), maar door het strengere verstrekkingssysteem zijn de recent nieuw verstrekte hypotheken veel minder dan normaal delinquent.

12% minder hypotheken met betalingsachterstanden in het eerste kwartaal, dat is een mooie daling. Er komen weinig nieuwe gevallen bij en oude worden geleidelijk opgelost (al dan niet hardhandig).

Als de prop van foreclosures verwerkt is (dat duurt nog wel even, Calcuclted risk ziet een voorraad van foreclosure+ zwaar delinquent van 45 maanden tegen de huidige verkoopcijfers; dat moet toch echt meer dan halveren wil je van een enigszins normale markt spreken), dan kunnen de huizenprijzen weer flink aantrekken.

29 april 2011

CDS markt: Griekenland met 70% kans failliet, Portugal/ Ierland 40%, Spanje 20%


Volgens Capital Economics zijn dat nu de kansen op wanbetaling, rekening houdend met een bescheiden afstempeling tot 40% na default.

De bazooka-man spreekt: de tegenstanders van verhoging schuldenplafond zijn terroristen



Het verhogen van het schuldenplafond van de overheid (debt ceiling) verloopt uiterst moeizaam. Steeds meer republikeinen zetten de hak in het zand en er beginnen nu ook gematigde democraten te komen die tegen beginnen te sputteren. Tegen de verhoging van het schuldenprlafond zijn is erg populair en als je dat niet bent verlies je veel stemmen in het midden en ook als gematigde democraat gaat je herverkiezing normaal gesproken boven je principes.

Dat is een doorn in het oog van Paul O'Neal, de voormalige minister van financieën van de VS. Deze man die naar zijn eigen zeggen een financiële bazooka had om alle financiële problemen van de kredietcrisis weg te schieten, noemde alle tegenstanders in het congres van de verhoging van de debt ceiling Al Qaeda terroristen op Bloomberg TV (“InBusiness With Margaret Brennan”).
Volgens hem is ongeveer 50% van de congresleden gek, "loony", iets dat eigenlijk alleen bedoeld is voor Canadezen.

Men kan maar niet tot overeenstemming komen over bezuinigen, of het nu gaat over belastingevrhogingen voor $250.000+ inkomens, afschaffing extra belastingaftrek oliemaatschappijen/ extra heffingen voor olieproducenten in Golf van Mexico, gezondheidszorg of defensie.

Engels koningshuis volgt trend later te trouwen


Het plaatje is de grafiek van de dag van The Economist.
Voor het eerst sinds 1705 is de (eerste niet adellijke) bruid ouder dan de koninklijke bruidegom.
De leeftijd waarop getrouwd wordt is flink aan het stijgen in Engeland. Als die trend doorzet worden er straks alleen nog maar bastaards geboren of babies met hulp van Italiaanse doktoren. D.w.z. de trend zal niet veel verder doorzetten.
Door de daling van de leeftijd waarop getrouwd werd rond 1970 is de echo babyboom rond 1970-1990 behoorlijk groot geweest.

Dat later trouwen was enige eeuwen eerder een van de redenen waarom Europa het economisch beter deed dan andere werelddelen.

Het huwelijk van Edward VIII is weggepoetst, die in 1937 met dat gescheiden Amerikaanse wicht van Simpson durfde te trouwen en daardoor koning af was, geen koninklijk huwelijk derhalve.

28 april 2011

goud per hoofd per land: het vreemde verhaal van Libanon en Portugal


De tabel van The Economist geeft de hoeveelheid goud van de centrale banken per hoofd van de bevolking. De grote hoeveelheid goud per persoon in Libanon en Portugal springt meteen in het oog. De nouveau riches van Koeweit en Singapore beginnen het oude geld al behoorlijk te verdringen (chart of the day of The Economist; Bullion for you: http://www.economist.com/blogs/dailychart/2011/04/gold_reserves).

Ook The Economist is verbaasd over de tweede plaats van Libanon. De goudreserves zijn gekocht in de voor Libanon gouden jaren 60 en 70. Deze goudreserves werden goed bewaakt en beschermd door allerlei wetgeving, ook ten tijde van de burgeroorlogen. Vooral de gouverneur van de centrale bank Edmond Naim heeft zich uitgesloofd de goudreserves niet te verkopen. Volgens de legende sliep hij in de bank om de goudreserves te beschermen.

Portugal had goud van zijn koloniaal verleden, maar het was Salazar die sinds 1938 een echte oppotter van goud was (bron: http://www.spiritone.com/~gdy52150/goldp6.html). In de Tweede Wereldoorlog verdiende het neutrale Portugal onder deze fascist veel geld, wat deels in goud werd belegd. Duitsland had veel wolfraam nodig voor ammunitie en kocht dit van Spanje en Portugal. De Geallieerden wilden het de Duitsers moeilijk maken en kochten ook Wolfraam van Portugal en joegen hierdoor de prijs van wolfraam en de kosten voor Duitsland op. Zo kwam Portugal aan geld. Nazigoud kreeg het vooral in mei 1945 toen het beslag legde op Duitse bezittingen in Portugal, inclusief dus nazigoud. De Geallieerden berekenden dat Portugal 124 ton nazigoud had gevonden (o.a. in de kluizen van Zwitserse banken voor Wolfraambetalingen) en hoefden hiervan maar 44 ton terug te geven. In 1959 kreeg West Duitsland $ 4,4 miljoen aan goud (toen nog $35 per ounce) als schadeloosstelling van Portugal. Hoe veel nazigoud Portugal kreeg blijft een mysterie.

De echte goud bull hoopt natuurlijk dat China (of India) in die top 15 per persoon komt.

Update vierjaarcyclus (vergelijking 2010/12 met 2004/6) (1)


Het kan zijn dat ik fout zit met F, dat ik F te vroeg heb ingetekend in de vierjaarscyclus. Dat zal zo zijn als de aandelenbeurzen de komende maand flink verder stijgen, tot duidelijk boven de ingetekende range.

Vooralsnog zie ik voldoende overeenkomst met 2004-2006. De huidige trend in 2010-12(?) is naar het zich nu laat aanzien sterker omhoog dan in 2004-2006. De consensus winstgroei is nu sneller (de ISM is nu hoger) en de waardering beter (koerswinstverhouding toen 15, nu 13), d.w.z. de daling van de koerswinstverhouding hoort nu minder te zijn (als dat al gebeurt) (tegenargument: koerswinstverhouding fluctueert sinds 2010 harder dan na 2004).

Update vierjaarcyclus (vergelijking 2010/12 met 2004/6) (2)



Het bovenste plaatje laat zien hoe snel de consensus een jaar vooruit winstgroei volgens IBES verbeterde (of verslechterde).
Na de recessies van 2001 en 2008 trad eerst een geweldig herstel van de winstverwachtingen op, daarna zwakte dat af. Tot eind 2007 stegen de winstverwachtingen heel acceptabel.
Na de kredietcrisis gingen de winstverwachtingen in ongeveer hetzelfde patroon als na 2003 maar nu wat sterker omhoog, met van tijd tot tijd net als na 2003 wat afzwakkingen. Maar het huidige tempo ligt nog steeds boven dat van na 2004.

Het laatste pijltje staat omhoog, maar dat wordt door niemand geloofd. Waarschijnlijker is een beperkte afzwakking, tenzij de ISM lang gemiddeld boven 58-60 blijft.

Het onderste plaatje geeft trends in de koerswinstverhoudingen aan. De ingetekende daling op het laatst is uiteraard onzeker.

Grantham (GMO) ziet hogere voedselprijzen, maar weer en China stribbelen misschien nog even tegen


Jeremy Grantham, de oprichter van GMO, is niet alleen positief over olie- en metaalprijzen, mar ook over voedselprijzen.
De vraag van opkomende landen neemt toe (Chinezen eten alle varkens op, die vleesbehoefte vraagt om flink wat extra voedselproductie, granen etc) en het aanbod kan geen gelijke tred meer houden. Hij ziet weinig landen waar het landbouwareaal uitgebreid kan worden. Alleen in Brazilië en de Oekraïne ziet hij hiervoor nog mogelijkheden.

Zorgelijker is voor hem de afnemende productiviteitsgroei in de landbouw.Deze is nu voor het eerst sinds jaren structureel beneden de bevolkingsgroei (zie plaatje). We breiden steden uit en daarmee gaat zeer vruchtbare grond verloren. Men kan niet veel productiviteit meer winnen door extra kunstmest te gebruiken.

Hij ziet wel op korte termijn beren op de weg voor beleggers in voedselprijzen, omdat het weer dit jaar en volgend jaar beter zal zijn dan de rampen van het afgelopen jaar. De oogsten zullen beter zijn. Ook is hij bang dat Jim Chanos gelijk krijgt met een flinke groeitegenvaller in China, al kan dat wel wat langer wegblijven. China heeft veel verkeerd geïnvesteerd, de overheid heeft idiote infrastructuurprojecten uitgevoerd en vastgoedspeculatie is lege wijken op aan het leveren.

Zelf denk ik dat de voedselproductie wel sterker kan stijgen dan de bevolkingsgroei. De productiviteit komt nog maar net op gang in Afrika en dat gaat met behoorlijke kans doorzetten. Investeringen in hogere landbouwproductie worden niet zoals bij olie en metalen tegengehouden omdat dat vooral in boevenstaten moet gebeuren. Bij voedsel is dat haast niet het geval (VS belangrijkste producent).
Een deel van de terugvallende productiviteit is veroorzaakt door de categorsiche weigering van Europa om gengewassen toe te laten. Daardoor is de productiviteit in de landbouw in Europa flink teruggezakt. Dit blijft vermoedelijk niet zo als men ziet dat het in de VS geen kwaad kon. In de VS en andere landen stijgt de productiviteit in de landbouw wel door o.a. toepassing van betere gengewassen en beter watermanagement.

27 april 2011

Rente stijgt op Bernankes experiment met persconferentie, maar beurs blij

De Fed hield voor het eerst een persconferentie onmiddellijk na de vergadering van de FED. Bernanke mag nu niet alleen door senatoren en congresleden gegrilld worden, maar ook door (geselecteerde) journalisten (en zelfs enkele bloggers).
Veel informatie hebben ze niet weten los te trekken.

De FED statement was vrijwel geheel verrassingsvrij. De rente blijft onveranderd, QE2 gaat gewoon door (tot juni waarschijnlijk) en de extended period blijft geprononceerd vermeld. Alleen het verhaal over de groei werd een tandje minder positief gesteld. Het besluit was unaniem (dat verbaasde wel enige commentatoren).

Het belangrijkste nieuws zat in de nieuwe groei en inflatievoorspellingen van de FED, die nu niet uit de notuleen hoefden worden te vernomen.
De groei werd naar beneden bijgesteld, vooral voor 2011 (range van 3,4-3,9% naar 3,1-3,3%) maar ook 2012 en 2013 werd ongeveer 0,2% lager bijgesteld.
De PCE inflatie ging omhoog, voor 2011 van range 1,3-1,7% naar 2,1-2,8%, maar ook 2012-2013 ging iets omhoog.

In de persconferentie klonk wel enige maar niet veel bezorgdheid door over de inflatie door hogere grondstoffenprijzen, al vond Bernanke dat het niet zijn schuld was (de FED drukt geen olie, alleen geld en heeft groei van opkomende landen niet in de hand). Zo lang dit niet tot hogere looneisen leidt, is er niets aan de hand.

Na vier dagen dalende rente ging vandaag de rente (30 jaars 0,07%)omhoog op de hogere inflatieverwachtingen en de stellige uitlatingen van Bernanke dat de groeiterugval in het eerste kwartaal slechts tijdelijk is. Ook de stellige uitlatingen dat hij het beleid niet verandert ook al stijgen de grondstoffenprijzen en inflatie volgens de FED viel slecht bij beleggers in vooral lange leningen. De aandelenbeurs was blij met het tijdelijke groeiterugvalverhaal en dat de onzekerheid over de persconferentie weg was (hij had allerlei erge dingen over inflatieangsten kunnen poneren en hij had reductie QE2 in het vooruitzicht kunnen stellen, hij had uitglijders kunnen maken).

26 april 2011

Granthams paradigm shift: de tijden van goedkope grondstoffen zijn voorbij, de stijging sinds 2003 zorgt voor een structureel stijgende reële trend


Na 100+ jaar van structurele daling van grondstoffenprijzen versus andere prijzen is in 8 jaar tijd heel die daling ongedaan gemaakt door de tomeloze opmars van vooral China.

Jeremy Grant van GMO wijdt zijn zoals bijna altijd zeer leerzame kwartaalverhaal
helemaal aan de stijging van de grondstoffenprijzen.
Het lijkt een beetje de wederopstanding van de Club van Rome: de eindeloze groei van de wereldeconomie met de bijbehorende extra vraag naar grondstoffen is onmogelijk volgens de huidige wiskundige modellen. (Hij geeft het voorbeeld dat 4,5% groei niet structureel mogelijk is met een denkbeeldige 1 kubieke meter bezittingen die sinds de Egyptische farao's, 3000 jaar dus,met 4,5% gestegen zou zijn. Je krijgt dan een massa die groter is dan het universum).

Daarin verschilt Grantham van mening met Brock, die zegt dat het wel degelijk mogelijk is om voldoende grondstoffen te produceren op lange termijn (via nieuwe mijnen, recycling, meer efficiëntie, maar dat dit op korte termijn niet kan vanwege “thugocracies” (landen waar je als investeerder door slechte bescherming eigendommen te onzeker bent of je voldoende van je investeringen terugziet) die de benodigde investeringen voor die extra productie voorlopig vrijwel onmogelijk maken).

Die laatste jaren van ongelooflijke groei in de twee volkrijkste landen in de wereld, China en India, die hun inkomen binnen tien jaar zien te verdubbelen (ter vergelijking: in 19de eeuw deed Engeland daar 100 jaar over, Duitsland 80, Japan deed er 20 jaar over en Zuid Korea 15) maken het volgens Grantham onmogelijk dat de grondstoffenproductie de vraag kan bijbenen.

De 110(+) jaar oude trend waarbij grondstoffenprijzen in reële termen structureel dalen, onderbroken door oorlogen en bijzondere problemen eindigde in 2003. Er is nu een nieuwe stijgende trend. Hij toont dat aan met de afwijking van de trend sinds 1890 gemeten in standaarddeviaties voor een reeks grondstoffen. Een flink aantal waarbij de metalen, olie en vooral ijzererts zitten veel verder van de trend af dan je met een Kondratieffgolf kunt verklaren (veel minder waarschijnlijk dan eens in de circa 40-65 jaar).

Beleggingsbeleid Chinese valutareserves belangrijker dan eind QE2 voor rente?


Goldman Sachs had bovenstaand plaatje over wat er gebeurde toen de FED voor de eerste keer stopte met kwantitatief verruimen (QE1). De rente deed niet veel en ging uiteindelijk zelfs omlaag.

Dus; net als in 2010 dalen de ISM’s, zit de periferie in zak en as en eindigt QE. Dit jaar gaat het beter met aandelen want ISM’s geven nu slechts minder sterke groei aan, in Europa is het buskruit al ontdekt hoe PIG varkenspest te bestrijden en daarom is Goldman Sachs toch nog optimistisch. (Vooral op boven consensus groei van VS).

Belangrijker is vermoedelijk het nieuws over de Chinese valutareserves. Het eindeloos kopen van Amerikaanse leningen uit de immer aanwassende valutareserves heeft de rente in de VS gedrukt. De meest aanvaardbare berekeningen melden een drukkend effect van 0,6 tot 1%.
In China is men er achter gekomen dat men zo onderhand wel genoeg valutareserves heeft, vooral dollars heeft men te veel. Men zou, zo meldt men in de media (FT http://on.ft.com/dFFVsW), van $ 3000 miljard naar $1000 miljard terugkunnen en de vrijkomende $ 2000 in hard assets in sectoren als energie en dure metalen. Men zendt pakketjes van $ 100- 200 miljard naar hun SWF die het doorsluist.

Waarde alle staatsobligaties Griekenland duikt naar niveau zeven jaar geleden



De waarde van alle Griekse staatsleningen is flink aan het dalen (Griekenland heeft nog meer schulden dan alleen staatsobligaties zoals de Europese toegestopte leningen) en is nu lager dan zeven jaar geleden. De problemen voor Griekenland zijn eigenlijk in 2002-2004 ontstaan, toen werd de staatsschuld ineens heel hoog (en bloeide de Griekse economie).

Begin 2010 was de waarde van Griekse staatsobligaties bijna even groot als die van Nederland. Daarna stootte de waarde van Nederlandse staatsobligaties door tot Belgisch niveau (het redden van ANB AMRO, ING en Aegon etc heeft menige duit gekost, maar dat geld komt terug hoop ik en verwacht ik).

Het onderste plaatje laat zien dat de waarde van de Griekse staatsobligaties heel veel kleiner is dan die van Spanje en vooral Italië. Als van die landen de waarde wegzinkt, zijn de problemen heel wat groter.

25 april 2011

Woody Brock en inflatie


Inflatie kan uit drie hoeken komen: de kosten lopen uit de hand, de vraag is te groot of de gelddrukpers staat te hard aan.
De huidige (beperkte) stijging van de inflatie komt door de kostenstijgingen vanwege hoge grondstoffenprijzen. Door de grote vraag uit China (en andere opkomende landen) blijft dit nog wel even zo. Historisch leidde grote vraag naar grondstoffen tot nog grotere groei van het aanbod van grondstoffen, maar de laatste jaren lukt dat niet omdat het te gevaarlijk is om te investeren in landen als Rusland, Venezuela en Iran. De vraag is behoorlijk ongevoelig voor prijsstijgingen en daardoor zijn grondstoffenrpijzen zeer volatiel. Er worden volgens Woody wel grote vorderingen gemaakt met recycling en efficiëntere winning van grondstoffen.

Door de hoge productiviteitstijging in de VS (bijna 4% in 2009 en 2010) en de lage loonstijging is de kerninflatie heel laag gebleven en uit die hoek komt ook weinig inflatie. Er is geen loonprijsspiraal o.a. door de machteloosheid van de Amerikaanse vakbonden.
De vraag is nog steeds onvoldoende om de iflate aan te wakkeren.

De FED kijkt alleen naar de kerninflatie en vindt de stijging van de grondstoffenprijzen ruis. Dat was gemiddeld waar in de afgelopen eeuwen, maar nu ziet de grondstoffenprijsstijging er permanenter uit en komt de FED niet meer weg met het verhaal van voorbijgaande grondstoffenprijsstijgingen. De problemen verergeren als de inflatieverwachtingen gaan stijgen, dan staat het lage kerninflatieverhaal helemaal op de tocht (maar zo ver is het nog niet).

Volgens de meest gangbare economische theorieën moet de enorme kwantitatieve geldverruiming uiteindelijk tot inflatie leiden. De FED heeft voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog de geldpers aangezet en daardoor kan er monetaire inflatie ontstaan. Woody denkt dat dit niet gebeurt, omdat de FED nu andere controlemiddelen heeft om geldgroei tegen te gaan. Door rente te vergoeden over reserves kun je banken ervan afhouden om geld uit te lenen (maar je moet dan wel een forse rente betalen als de banken eindelijk weer scheutig worden met kredieten, iets dat overigens op zker moment onvermijdelijk is). Dit middel werkt beter dan kapitaalcontroles, buitenlandse speculatiebelastingen (zoals in Brazilië) of verhoging van de reserve requirement ratio zoals China doet (en de FED deed, maar dit benadeelt de banken te veel ten opzichte van het schaduwbanksysteem, zodat de FED nu iets anders probeert).

Omdat voorlopig vraag en aanbod van krediet laag is, komt er geen monetaire inflatie op korte termijn. Op middellange termijn zou het ook niet hoeven als de FED maar genoeg dokt, maar dat is voorlopig onzeker (Bianco gelooft er niets van dat dit allemaal gaat werken en vooral: het werkt niet omdat inflatieverwachtingen ongunstig zullen reageren).

Zelf denk ik dat inflatie in de VS uiteindelijk wat meer gaat stijgen. Net als in Engeland en Europa zijn er heel wat producten en diensten waar de aanbeder pricing power heeft en waar te veel capaciteit verloren is gegaan. Echt hoog gaat de inflatie niet worden zonder grondstoffencrisis, daarvoor is de productiviteitsstijging inderdaad te hoog. Net als in de jaren vijftig krijg je wereldwijd mooie economische groei met enige, maar niet onrustbarende inflatie.
De huren van woningen gaan behoorlijk stijgen in de VS in de komende jaren en dat zorgt ook voor inflatie die al snel boven 2% blijft.

24 april 2011

Zilver: een bubbel ?!



Het plaatje van Bespoke laat zien hoe goed zilver het gedaan heeft vergeleken met goud en aandelen (S&P500).
De laatste dagen/weken beginnen steeds meer verhalen te komen dat zilver een bubbel is. Het is in ieder geval een zeer speculatieve belegging geworden. Ik denk dat zilver nu in de bubbelfase zit: men koopt het alleen nog maar omdat je het elke dag ziet oplopen in prijs. Je weet dat het al veel te duur is (minder dan 1/40ste van de goudprijs is duur), maar je wilt het laatste stuk van de rit omhoog meemaken. Je denkt er op tijd uit te kunnen stappen.

De Financial Times had als meest geemailde verhaal:Silver surge prompts conspiracy theorists (http://www.ft.com/cms/s/0/e67b2550-6bf3-11e0-b36e-00144feab49a.html#ixzz1KFhEGDQ1). Als zilver zo veel in prijs stijgt, dan moeten daar geheimzinnige kopers achter zitten, zo vindt men. In 1980 waren het de gebroeders Hunt en in 1998 Warren Buffett. Nu is er niet zo'n grote opkoper bekend en daarom probeert men er maar een te fantaseren. Het is wie weet wel iemand uit China of het meest gehoord,een Russische miljardair. Ook de oliesjeiks worden verdacht van het oppotten van zilver. De Peoples Bank of China zou de onverzadigbare koper zijn etc. Chinezen zouden zilver in plaats van koper als onderpand aanhouden bij hun speculatie in onroerend goed (en zilver).

In het verleden liep de zilverspeculatie vaak fout af. De gebroeders Hunt verloren 80% van hun waarde en 1999 was zo ongeveer het slechtste jaar voor Berkshire Hathaway.

In 1980 vond ik het fascinerend hoe die zilverprijs maar steeg. De gebroeders Hunt hadden met succes alle voorraden van de groothandel leeggekocht. Waar ze echter niet op rekenden was dat de particulier heel veel van zijn zilveren sieraden en munten ging verkopen om het te laten omsmelten. Ineens verdwenen al die surplus zilveren guldens en rijksdaalders. Ze zijn niet schaars geworden, daarvoor duurde de bubbel in 1980 te kort, maar fascinerend was het wel (en maar bieden op de muntenveiling op die zakken met vele honderden guldens en rijksdaalders). Zo is ook de prijsstijging van zilver nu fascinerend. Nu krijgen de mensen weer een gouden (herstel: zilveren) kans om van hun zilveren bestek af te kopen, het bestek dat ze toch al nooit meer wilden poetsen.

Zelden zie je zo'n sterk koersmomentum dat zo lang aanhoudt. Het verhaal van zilver was aanvankelijk ook heel goed: veel te goedkoop versus goud, nieuwe industriële toepassinge, mensen in India (en China etc.) gingen niet alleen goud maar ook sieraden van zilver kopen.
Maar zo'n stijging, dat moet een keer fout gaan. $ 50 per ounce wordt al geroepen, maar men vond $ 20 ook al duur. Zilvermijnen kunnen tegen een veel lagere prijs produceren, maar het echte aanbod moet toch weer van de particulier/ munten komen.

Gaat Lenovo's LePad het maken?



Foto is van de IdeaPad U1 van de Chinese computerfabrikant Lenovo.
Dit moet het Chinese antwoord worden op de iPad: de LePad, waar Le van Lenovo is. Het combineert een laptop met een Lepad (iPad à la Lenovo). Je kunt de iPad uit de laptop halen (windowws 7 in de basis, android bij het scherm zo zegt de CEO Yang Yuanqing trots). De prijs blijft volgens Lenovo ongeveer die van een (dure) laptop, zo'n $1000 nu. Men hoopt zo 20% van de tabletmarkt in China te veroveren.
Voorlopig wordt hij alleen verkrijgbaar in China en in juni ook in het Westen (met wellicht enige vertraging door de rampen in Japan). Daarna probeert men het ding te slijten in andere opkomende landen en dan denkt men ook het Westen te kunnen infiltreren.

Lenovo is een zeer snel groeiende PC fabrikant die tegen flinterdunne marges levert. Vooral in opkomende landen werkt men met stuntprijzen. Lenovo ziet dat kennelijk als markten waar je tegen elke prijs marktaandeel moet veroveren. Vroeger zou men dat van de VS gezegd hebben, maar daar wil men wel gewoon een normale winstmarge hebben.
Ze noemen die strategie Boost and attack", zorg voor hoge marges in verzadigde markten en val aan in snel groeiende markten.
Barrons denkt dat die marges nog flink kunnen verbeteren. Dat moet ook wel want met een koerswinstverhouding van 22 lijkt Lenovo niet goedkoop (maar na aftrek van de enorme hoeveelheid cash is die maar 7 en dat is dan weer wel laag volgens Barrons).

bron: o.a. Barrons (http://online.barrons.com/article/SB50001424052970204731604576272872595219748.html?mod=BOL_twm_fs From China, the Next Great Tablet (lenovo bets on an innovative tablet)

23 april 2011

pessimisme in VS voert boventoon: Obama en republikeinen onpopulair


Bianco haalde een poll aan uit de VS uit de New York Times (http://www.nytimes.com/2011/04/22/us/22poll.html?_r=1&hp).
De doorsnee Amerikaan is nog steeds erg pessimistisch. Men vindt dat Obama het slecht doet en dat hij het bezuiniginsgdebat slecht voert. Helemaal ongerust hoeft hij nog niet te worden, want republikeinen zijn plotselsing nog veel onpopulairder gewordem. Eigenlijk komt een en ander wel te pas in het straatje van Obama, de bezuinigingen die hij wil (op defensie, minder op gezondheidszorg en sociale uitkeringen) liggen beter dan wat de repubblikeinen willen. 72% vindt dat de belastingen voor mensen die een hongerloon van $250.000+ verdienen verhoogd mogen worden. De overheid moet blijven zorgen voor de ouderen en voor gezondheidszorg.

Somalische piraten hebben ware VOC mentaliteit


De meest booming busines in de wereld is de Somalische piraterij. De losgeldprijzen gaan omhoog met een snelheid waarbij zilverspeculanten beteuterd staan te kijken: 36 keer over de kop in vijf jaar. Het is nu big business geworden en men kan sinds kort participeren in de opbrengst van piraterij. Private equity bloeit op (er is stevige marketing in vele plaatsen van Somalië met uiteraard gezonde buitenlandse belangstelling), vergelijkbaar met hoe je te tijde van de Zeven Provincieën in de 17de eeuw kon participeren in de opbrengst van een boot die specerijen etc uit de Oost ging halen, de ware VOC-mentaliteit dus.

Piraterij heeft de kosten van transport rond Somalië met $ 2,4 miljard doen stijgen. De oogst in de eerste drie maanden van dit jaar was 18 schepen met 299 bemanningsleden. 7 hiervan zijn vermoord. De piraten hebben nu veel betere boten, wapens en techniek. De productiviteit stijgt met sprongen. Men heeft nu eindelijk een uitstekende toegang tot financiering van piraterij. Somalië is voor het grootste deel stabiel onbestuurbaar en daardoor investeringswaardig (AAA+ met positive outlook) voor piraten. Het aantal aanvallen steeg dit jaar in het eerste kwartaal naar 142 (vorig jaar 35), cijfers waar Apple alleen maar van kan dromen.

Sinds ze ook olietankers kapen heeft men ook weinig last van hogere olieprijzen, nee men heeft er juist baat bij. Men heeft recentelijk een schip met 2 miljoen vaten olie bestemd voor Amerika voor het eigen goede doel weten te winnen.

In Somalië staan piraten hoog in aanzien. Vrouwen vinden piraten veel spannender en rijker dan corrupte ambtenaren. Je bent in Somalië een sufferd als je niet een goede opleiding tot piraat volgt. Dat alleen levert geld aanzien en een harem op.

De piraterij blijft voorlopig een booming industry in Somalië en het werkterrein wordt rap uitgebreid richting voorbij de Perzische Golf, zodat men zijn vaatje olie kan blijven meepikken. Er zijn voor de piraten gelukkig geen internationale initiatieven te verwachten om hun werkterrein in te dammen. Ze zorgen voor een heilzame marktwerking met hun uit de markt nemen van een behoorlijk aantal schepen nu er de afgelopen jaren zo veel te veel schepen zijn gebouwd.
Het o.a. Europese recht verhindert om aangehouden/ gevangen piraten te vervolgen (ook Nederlandse militaire schepen laten piraten om die reden met bosjes weer los, zodat zij hun winstgevende arbeid snel weer kunnen hervatten), dus het recht staat voorlopig nog steeds aan de kant van de piraten.

bron: The Reformed Broker/ Forbes (http://blogs.forbes.com/afontevecchia/2011/04/21/pirates-selling-shares-as-piracy-hits-all-time-high/)

22 april 2011

De komende ordelijke schuldsanering van Griekenland: Vrolijk Pasen



Er wordt steeds meer geschreven over hoe de schuldsanering van Griekenland zal gaan. Dat deze er komt, is eigenlijk al geen vraag meer. Probeert men de looptijden enorm te verlengen? Gaat men een haircut toepassen van 60%? Wat er dan gebeurt,heeft Goldman Sachs doorgerekend. De Europese banken hebben ongeveer € 100 miljard Griekse staatsschuld en gaan dan voor € 41 miljard het schip in. De Griekse banken zijn goed voor € 25 miljard en daarmee toast. De Duitse banken voor € 7,5 miljard en Franse € 3,8 miljard. Dat zou minder dan 3% van het tier 1 kapitaal van alle Europese banken samen zijn (maar 80% van het tier 1 kapitaal van Griekse banken, 160% van hun marktwaarde).

60% haircut lijkt agressief, maar volgens de Maastricht hulprekenregel van Maajer hoort staatsschuld niet meer dan 60% van het BNP te zijn en dat moet na de herstructurering de staatsschuld maximaal zijn en de Griekse staatsschuld zal naar raming eind 2012 160 % van het BNP zijn (een jaar geleden vond men 145% pessimistisch genoeg), ofwel men schrijft af naar 37,5% en/of verlengt de looptijd van de huidige leningen met de nodige decennia.
Voorlopig moet Europa plus het IMF alle nieuwe overheidsschuld van Griekenland op zich nemen en krijgt daardoor eind volgend jaar volgens GS ongeveer 42% in handen. Het IMF wordt zoals vrijwel altijd vermoedelijk gespaard, de Europese leningen hebben dezelfde prioriteit als andere beleggers in Griekse overheidsschuld en mogen meebloeden.

De overheidsinkomsten van Griekenland daalden met 8,5% in het afgelopen kwartaal waar een stijging met 8% was ingepland. Dat helpt niet bepaald de schattingen wanneer de schuld versus BNP is uitgestegen (alhoewel dat duidelijk begint te worden: tot de haircut). De bevolking pikt het niet meer dat extra bezuinigd moet worden om Franse en Duitse banken solvabel te houden en daarom gaan de belastinginkomsten niet volgens plan.

In Griekenland vinden ze dat geschrijf over een mogelijk default gevaarlijk. Ze zijn nu in een volgend hoofdstuk gekomen in hun toneelstuk “Het gaat uitstekend” (het is een drama, maar velen beginnen het nu als een klucht te zien) hoe hun benarde positie te verhullen. Het Ministerie van Financiën begint nu met bankiers te bedreigen/ vervolgen die per email roddels over de komende herstructurering verspreiden. FTAlphaville had er de nodige stukken over , o.a. http://ftalphaville.ft.com/?segid=70409. Uit een Griekse krant, vertaald in Engels: MKT NOISE Over the last 20min, there seems to be some increased noise over Gr debt restructuring as early as this Easter weekend. Spreads are moving wider now with 2y spread +100 from +35 at midday, while Gr banks are at -4%, -6% vs +2% in the morning.
The last few days the talks over Gr restructuring/rescheduling have intensified, despite the ongoing denials by Gr and foreign officials.
If a credit event takes place it is crucial to see what the terms would be as a haircut would have a much different outcome vs an extension of maturities.

Een tamelijk onschuldig, niets onthullend emailtje (een van de heel vele zou je zeggen). Het enige dat je er speculatief uit kunt afleiden is dat men in Griekenland zit te dubben tussen een haircut (schuldafschrijving) of een verlenging tot sint Juttemis van de looptijden van de bestaande leningen.
FTAlphaville ziet als nieuws dat de overheid kennelijk in hun toneelstuk “Het gaat uitsteken” ook de koersen van Griekse banken probeert omhoog te manipuleren en dat het gewraakte emailtje van een Citigroup beambte een kladderadatsch in de nodige Griekse banken schijnt te hebben veroorzaakt op 20-21 april.

Het geweld dat de Griekse regering nu toepast op vermeende emailboeven gaat de onderhandelingspositie van Griekenland bij de herstructurering van zijn leningen beïnvloeden. Obligatiehouders (c.q. minister de Jager) zijn nu extra gewaarschuwd wat er kan gebeuren bij de komende ordelijke herstructurering.

Inflatieverwachtingen en reële rente hebben andere trend in VS dan in Europa: Europa wint



De VS had last van QE2. In VS ziet men nu iets meer dan 3% inflatie en in Europa bijna 2,5%.

De inflatieverwachting in de VS zit iets boven de zo vaak geopperde 2,5-3%, in Europa boven het doel van 2%. In de VS lijkt de lange trend omhoog, in Europa is de trend stabiel/omlaag.

Voor de reële rente geldt het omgekeerde: de lange trend in de VS was omlaag en in Europa stabiel.

Het 10-jaars renteverschil is nu bijna 0, dus de VS heeft tegenwoordig de lagere reële rente. Dat is ongewoon gezien de hogere economische groei (zowel uit productiviteitstijging als bevolkingsgroei). De consensus die DB hanteert geeft 1,15% meer groei in de VS dan in Europa in de komende tien jaar.

De markt gelooft gewoon dat de FED de komende jaren een vergeleken met de inflatoire druk te royaal beleid gaat voeren en dat de ECB dat niet gaat doen.

Aan het korte eind van de rentecurve slikt de markt dat, maar aan het eind van de markt kunnen de vigilantes dat niet over hun kant laten gaan. Die moeten toch echt minstens 1,15% meer rente voor hun 10-jaars papiertjes krijgen in de VS dan in Duitsland (even aannemend dat beide landen echt AAA blijven). Ze moeten toch aan QE2 gezien hebben dat al te ruim monetair beleid tot hogere lange rente leidt. Als de trends voor inflatieverwachtingen en reële rente zo blijven, dan moet de FED plotseling veel strenger worden en/of de ECB veel soepeler. De Duitse rente leidt de Amerikaanse de laatste jaren, dat betekent dat de FED over een onduidelijke tijd moet capituleren.

Goudprijs steunt op 150 daags gemiddelde: weg vrij naar $1580


Strategas attendeerde zijn klanten dat de goudprijs de laatste tijd steunt op het 150 daags voortschrijdend gemiddelde. Als dat intraday geraakt wordt, dan gaat de goudprijs weer omhoog.
Zelf heb ik de lijn van 1,13 keer het 150 daags gemiddelde toegevoegd als lijn waar de goudprijs niet eenvoudig overheen komt. Als dat straks weer gebeurt, staat goud vermoedelijk boven $1580.

Vooralsnog lijkt de goudprijs zich niets aan te trekken van de angsten dat de kwantitatieve monetaire verruiming van de FED in juni lijkt te stoppen (voorlopig helpen de weer overtuigender wordende uitlatingen van de mensen die ertoe doen bij de FED dat de groei onvoldoende is en dat wordt alleen maar erger als de groei in het eerste kwartaal behoorlijk beneden potentie ligt)

21 april 2011

The end of QE2: In welke mate vergaat de wereld als de FED stopt met QE2?


PIMCO: de ramp is niet te overzien, ga short Amerikaanse staatsleningen net als wij.

Gundlach, de andere koning van de obligatiemarkt: PIMCO is veel te optimistisch. De economische groei stort in, de aandelenmarkt ook en de rente zal gaan dalen (zie op Business Insider zijn presentatie over The Inevitable American Default).

Jim Rogers: als de FED stopt met QE2 geeft de markt op. Dan of als eerder als de staatsleningenkoersen nog 3-4% stijgen ga ik short. Je bent wel gek om de Amerikaanse staat voor 30 jaar geld uit te lenen tegen slechts 5 of 6% of nog lager.

Woody Brock: de rente zal nauwelijks veranderen. Het gaat om de voorraad leningen versus andere beleggingen. Die voorraad is enorm. Als de rente iets stijgt, wordt het aantrekkelijker om staatsleningen aan te houden en verkoopt men wat andere beleggingen. Daarmee is het gat van QE2 gemakkelijk op te vangen.

Goldman Sachs: als de FED zijn balansomvang constant houdt (bijkoopt wat afgelost wordt) zal de rente nauwelijks hoeven te veranderen omdat deze dicht bij zijn fundamentele niveau zit. Geen “cliff effect”. Daar de economische groei gaat meevallen is het deel van de staatsleningenmarkt waar de FED bol van staat (5-7 jaar) behoorlijk kwetsbaar. 5 jaar rente gaat naar 2,5%. De FED heeft een yield curve voor elkaar gekregen die te steil is en daardoor een ongeveer 40 bp te lage 5 jaar rente. Die 40 bp gaan geleidelijk verdwijnen.

Jim Bianco: als de inflatieverwachtingen niet oplopen komt er eerst nog een QE3. Daar de inflatieverwachtingen wel op horen te lopen, moet de FED iets doen over enkele maanden, maar dat heeft niets te maken met het eind van QE2. Voorlopig kan de rente de FED- rente niet omhoog krijgen en dat gebeurt ook niet met het stoppen van QE2.

Hoe ik er over denk? Ik zie de rente en beurzen voorlopig niet zo veel bewegen. De thema’s zoals het eind van QE2/ schuldsanering Europeriferie/ Jasmijnrevolutie zijn negatief aandelen, maar economische groei zal aantrekken in de VS in het tweede kwartaal. Dat compenseert elkaar zo’n beetje. In mijn rentemodel voor de Amerikaanse 10-jaars rente gaat deze iets omhoog als de FED stopt met verruimen en het balanstotaal constant blijft en na drie tot zes maanden is het business as usual. Op wat langere termijn draait alles om de macro van de VS (inflatiestijging moet stoppen en economische groei moet redelijk blijven).

Capital Economics: groei VS in eerste kwartaal misschien negatief, hooguit 1%




Volgens Capital Economics heeft het eerste kwartaal vin de VS de volgende treurnis opgeleverd: Consumptie groeide circa 1%, investeringen dicht bij nul of negatief, netto export is zwaar negatief door de sterk gestegen import. Netto export wordt nogal eens flink verkeerd geschat, dus als dat een beetje tegenzit, was de groei in het eerste kwartaal negatief.

De inflatie is te hoog geworden en door de lage loonstijging ligt de consumptie opnieuw onder vuur. Verdere instorting van de vastgoedmarkt houdt investeringen daar negatief. De fiscus zorgt in het tweede kwartaal voor een tegenvaller van onduidelijke grootte.

N.B. Zelfs Capital Economics verwacht sterkere groei in het tweede kwartaal, o.a. omdat de arbeidsmarkt raar positief is in hun ogen. De cijfers voor consumptie worden de laatste maanden naar boven bijgesteld, dus een en ander kan bij de tweede en derde herziening positiever worden. Dus het eerste cijfer kan binnenkomen in de buurt van 1%, maar na herzieningen wordt het eerder 2% denk ik (en Capital Economics ziet verdere neerwaartse herzieningen voor bijvoorbeeld investeringen).

20 april 2011

Bianco conference call: loopt inflatie in VS te veel op voor FED?





De Fed kijkt steeds naar het inflatiecijfertje dat het meest gunstig (laag) is. Dat deden ze al onder Greenspan en Bernanke is uit hetzelfde hout gesneden. Hij had net ontdekt dat de 5-10 jaar verwachtingen voor de inflatie van de surveys van de University of Michigan zo laag waren en dat werd ineens een heel belangrijk cijfer. Nu gaan die verwachtingen ineens te veel omhoog en kijkt Bernanke er ineens niet meer naar. [Je kunt de cijfers natuurlijk een handje helpen door iemand als Boskin eraan te laten werken, die steeds grotere gewichten toekent aan dingen die in prijs dalen zoals TV’s etc. Dat levert geweldig veel lagere inflatie op, zie bovenste plaatje waar je kunt zien hoe hoog de inflatie zou zijn als je de oude gewichten van de inflatiesectoren zou hebben blijven nemen].

Voorlopig zijn de inflatieverwachtingen de pijndrempel van de FED nog niet gepasseerd. De aandelenbeurzen stijgen zelfs nog met de hogere inflatieverwachtingen mee. Dat gaat veranderen als de pijndrempel wordt overschreden.

De inflatieverwachtingen zijn nu zo hoog en de economische groeiverwachtingen ook dat dit QE3 in de weg staat. De FED-aanhangers geloven daarom niet dat er een QE3 komt. Van het pessimistische klantenbestand van Bianco gelooft echter 45% dat er wel een QE3 komt. Als de groeiverwachtingen terugvallen en de inflatieverwachtingen iets lager worden, dan komt er gewoon QE3 (de Bernanke put en als dit nog niet helpt dan komt QE4 etc).
Bianco ziet wel wat vuiltjes in de inflatie. De kerninflatie is de laatste maanden met 2% aan het stijgen en de trend is omhoog. De huren zitten in een stevige opwaartse trend en de kerninflatie ex huren gaat nog harder omhoog. Er lijkt een soort tweede ronde doorwerking van de hogere grondstoffenprijzen in de inflatie te komen.

De FED heeft aangegeven dit goed te monitoren (dadelijk gaat de FED ineens over op strong vigilance). Vol goede moed denken ze dat de rode lijn van het middelste plaatje zoals zo vaak weer onder de blauwe gaat duiken.
Bij de huren lijkt dit niet te gebeuren.

Al met al blijft het onduidelijk of de inflatie te veel voor de FED gaat oplopen, maar Bianco denkt dat over drie tot zes maanden de inflatieverwachtingen door de markt afgedwongen de pijndrempel van de FED zullen passeren.

McKinsey: Groene Revolutie in Afrika op komst

In het artikel Four lessons for transforming African agriculture schildert McKinsey de kansen voor de Afrikaanse landbouw.
Landbouw produceerde tegenvallend weinig in Afrika in de afgelopen decennia ondanks of juist door falende ontwikkelingshulp, maar dat lijkt op een keerpunt te komen. Men moet zich à la China op high impact programma’s gaan richten. Ondertussen zou het helpen als de lanbouwmarkt niet zo beschermd werd in het Westen.

McKinsey heeft vier adviezen: als eerste de reeds genoemde high impact projecten; geef meer aandacht aan de eindafzetmarkt voor de landbouwproducten; regel eeen duidelijke rol voor de private sector; en denk aan de implementatie vanaf de start.

Ze halen Liberia aan als traditioneel chaosland waar allerlei donorlanden allemaal hetzelfde soort projectjes aan het doen zijn, zonder dat het geheel goed bestuurd kan worden. Men vergeet de benodigde wegen aan te leggen etc.

Marokko doet het beter de laatste jaren door te concentreren op gewassen die veel opbrengen zoals citrusvruchten en tomaten.

Ook Ethiopië zien ze als een succesverhaal, met meer nadruk op sesamzaad en snijbloemen in het afgelopen decennium, via samenwerking met de regering nu snel groeiende exportproducten.

Het Braziliaanse model om de bread basket van Afrika te worden is ook door enkele landen binnengehaald (inclusief de benodigde infrastructuur, productonderzoek (zaden voor droge gebieden, watermanagement) en plannen voor herstel van de gronden) (Mali: graanproductie moet 60% omhoog in Sikasso gebied)

De landbouwcorridor Mozambique/Malawi/Zambia is op aan het komen.

Ontwikkelingshulp regelt de verkoop van de boer zijn waren op de markt onvoldoende. De tussenpersonen moeten goed kunnen functioneren. Alleen met versterking van de private sector kan al die inspanning van de overheid kan het beleid de landbouwproductie flink op te voeren niet succesvol zijn.
Maar in tegenstelling tot vorige decennia zijn er nu talrijke voorbeelden van successen. Marokko heeft met succes de moderne variant van de kolchoze ingevoerd: een staatsboerderij met alle hulpmiddelen die boeren kunnen huren en bij kunnen aansluiten.

In de komende 40 jaar moet de voedselproductie in de wereld met 70% stijgen en vlees zelfs 74%.
Afrika moet en zal hierin vooroplopen. Landbouw brengt nu $280 miljard op in Afrika, $500 miljard in 2020 en $880 miljard in 2030 (volgens McKinsey).De infrastructuur van Afrika zal verbeteren, de juiste landbouwwerktuigen, kunstmest etc, dat zal allemaal uiteindelijk goed geregeld worden.

Obama ineens zeer onpopulair



Obama is een flinke deuk in zijn populariteit op aan het lopen bij het bereiken van compromissen voor bezuinigingen op de overheidsuitgaven.
Amerika lijkt in opstand te komen, het republikeinse deel dan wel te verstaan. Terwijl we in Europa een beetje meewarig tegen de rare plannen van de republikein Ryan aankijken om flink te bezuinigen in gezondheidszorg en onderwijs, vinden de meeste mensen Obama schaamteloos, alleen maar kijkend naar de belangen van zijn eigen partij. Hij staat niet boven de partijen. In de Wall Street Journal is dat aan het leiden tot een record aantal commentaren op zijn speech vorige week, en vrijwel allemaal zijn deze reacties negatief.
De republikeinen ruiken weer kansen om de verkiezingen te winnen.

N.B. de approval rate (plaatje Strategas) is een leading indicator voor het consumentenvertrouwen in de VS.

19 april 2011

Pragmatic capitalist: upside zilver 30%, downside 80%


The Pragmatic Capitalist had vandaag een discussie over bubbels (http://pragcap.com/where-is-the-excessive-risk-right-now). Men zag bubbelachtige ontwikkelingen voor China, municipal bonds, zilver en Europese aandelen.

Hij onderbouwt de case voor zilver als bubbel het beste. Zilver kan nog best flink doorstijgen maar hij ziet het risico asymmetrisch: 30% upside en 80% downside. De koersontwikkeling van zilver lijkt erg op die van de Nasdaq eind jaren 90.

Zilver heeft heel wat karakteristieken van een bubbel, zo stelt hij: de fundamentals zijn ijzersterk. Uiteindelijk ontstaat een Ponzischema waarin iedereen koopt in de hoop het aan een ander voor nog meer te verkopen (maar eigenlijk weet je beter, dat dit niet lang kan goed gaan, maar je denkt dat het lang genoeg doorgaat om voor jou heel winstgevend te zijn)). Men krijgt overmatig vertrouwen (overconfidence) na hoge prijsstijgingen dat men het allemaal goed ziet, dat men een expert is (nu dus over zilver). Men ziet een Illusion of stability within disequilibrium".
Daarna volgt de ineenstorting.

1 op de 6 mensen gaat 100 worden


IPE had een onderzoek naar langleven van DWP: A third of girls born in 2011 will live to be 100 (en een kwart van de jongens). De Daily Mail (http://www.dailymail.co.uk/health/article-1342589/1-6-live-100-Official-figures-predict-10m-alive-today-royal-telegram.html) had zelfs als kop dat een van de zes mensen die nu in Engeland leven 100 gaat worden. In Nederland worden we vaak nog ietsje ouder dan in Engeland.
In 2050 kan de 65jarige man verwachten 90 te worden en de vrouw 93. Nu is dat 83 en 85.

Waarschijnlijk zijn ze nog te pessimistisch, men verwacht dat er elk jaar 46 dagen bij de verwachte leeftijd bijkomen. Volgens Kurzweil is dat eerder 90 dagen en volgens ons (Ter Veer en ik) is het ongeveer 52 dagen.

Het langlevenrisico voor een pensioenfonds is erg groot geworden. Vroeger kwamen alle onplezierige verrassingen voor een pensioenfonds door de belegger, tegenwoordig is de actuaris de gebeten hond. Hij maakt de verplichtingen veel te duur door te rekenen tegen een lage rekenrente en nu laat hij ook nog eens hele horden 100 jaar worden.

Het is slecht nieuws voor een overheid die lang vooruit wil zien (d.w.z. niet voor de huidige regeringen in de wereld). Niet alleen de pensioenlast wordt een probleem, maar vooral ook de gezondheidszorg en andere zorglasten worden onbetaalbaar. Dit gaat investeringen heel moeilijk maken (consumptie/BNP hangt heel sterk samen met medische lasten/ BNP). Mensen zullen heel veel langer moeten doorwerken om dit betaalbaar te houden, net zo lang totdat een en ander is op te brengen (het aantal gepensioneerden mag vermoedelijk niet boven 50% van het aantal werkenden worden).

De foto is van Hendrikje van Andel die 115 werd.

S&P zet outlook voor VS op negatief: 1/3 kans op verlies AAA rating na twee jaar


Het ratingbureau S&P heeft de outlook voor de kredietwaardigheid van Amerikaanse staatsleningen op negatief gezet. Dat betekent volgens hen 1/3 kans op verlies van de AAA status na twee jaar. S&P geeft aan dat als men te royaal blijft in het verkiezingsjaar 2012 de kans groot is dat de VS de AAA rating gaat verliezen.
Er is te veel gekibbel tussen republikeinen en democraten over het bergotingstekort. Het tekort is te groot, vooral vergeleken met de andere staten die nog een AAA-rating hebben.

Is dat erg? De lange rente steeg aanvankelijk behoorlijk, maar de ervaring is dat die de komende dagen weer grotendeels ongedaan gemaakt wordt. Het verlies van de AAA status kon niet verhinderen dat de rente op Japanse staatsleningen nog veel verder daalde. De VS blijft gewoon solvabel, de nominale groei van het BNP is voldoende en men kan eindeloos dollars bijdrukken om de staatsschuld te betalen (als men de debt ceiling maar blijft verhogen).

Bianco had een tabel van alle landen met een AAA-rating.

Wall-E doet het gevaarlijke werk in Fukushima



In het artikel Where Humans Fear to Tread
http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703702004576269173404660688.html?mod=WSJ_business_whatsNews in de Wall Street Journal zie je foto's van robotjes die wel erg lijken op de robot Wall-E in de gelijknamige Disneyfilm.
De eigentijdse robot moet net als Wall-E kijken of de aarde weer bewoonbaar is: snuffelen in de kerncentrale van Fukushima waar de straling nog aanvaardbaar is voor de mens en bij voorkeur op afstand dingen doen in de zone waar de straling te hoog is voor de mens.
Japan heeft de hulp ingeroepen van iRobot (je zou denken dat men robots van Fanuc klaar had staan, maar Japan heeft geen goede wapenindustrie als uitvloeisel van de Tweede Wereldoorlog), maar dan niet van de Roomba die als een soort veredelde versie van de bezem van Harry Potter zit te stofzuigen, maar de kleine versie de RobotPack en de grote militaire versie van de VS (de "warriors"). Daar was men al langer in projecten voor het leger bezig met het laten uitvoeren van karweitjes door robots die te gevaarlijk zijn. Dat zijn de wat robuustere versies, de "warriors" (we schakelen over van Wall-E naar Starwars).

18 april 2011

winstverwachtingen VS kwetsbaar (Yardeni)



Yardeni heeft wekelijks grafieken over de ontwikkeling van de consensus winstverwachtingen voor o.a. de S&P500.
Na de top oktober 2007 zijn de winstverwachtingen flink geduikeld. Na een fors winstherstel zit de winstverwachting voor de winsten een jaar vooruit 1,9% onder de top van 2007, de all time high. De trend is goed en 2011/12 lijkt op die van 2004/2006. (N.B. dat is veel beter dan het historisch gemiddelde: meestal brokkelen de winstverwachtingen voor een kalenderjaar geleidelijk af; bij een recessie storten de cijfers zelfs in).

Het onderste plaatje laat de ontwikkeling per kwartaal in 2011 zien. Het eerste kwartaal is slecht begonnen maar door de winstmeevallers bij het publiceren van de echte winst zal de winst in het eerste kwartaal nog wel zo'n 5%+ stijgen (zo ging het ook in elk kwartaal van 2010).
Ondertussen zijn de winsten voor het tweede tot en met vierde kwartaal behoorlijk gestegen. Die cijfers komen met behoorlijke kans onder druk (vooral het laatste stuk stijging zal ongedaan gemaakt kunnen worden) nu de economische groeiverwachtingen onder druk staan. De hogere winsten van de oliemaatschappijen kunnen dit niet verhinderen. Het plaatje geeft aan dat de guidance wel erg goed moet zijn wil de winstgroeiverwachting voor de rest van 2011 niet onder druk komen (en de winst voor 2012).

17 april 2011

Kabinet Rutte voert agenda lager opgeleiden uit: schuivende machten temmen val macht employees



Vrij Nederland (Max van Weezel) legde de Nederlandse politiek uit met het artikel: Lager opgeleiden kunnen hoop putten uit het kabinet- Rutte. Eindelijk een regering die hun agenda uitvoert!

De tweedeling tussen hoger- en lager opgeleiden wordt steeds groter. Anchrit Wille noemt het kosmolieten versus nationalisten (http://www.socialevraagstukken.nl/site/?p=1508). Ter Veer en ik noemen het individuen versus employees.

De tabel van blog Calculated Risk laat zien hoe (eind 2010) belangrijk (ook) in de VS opleiding was voor de kansen op werkloosheid. Bij academici was de werkloosheid toen al laag, maar bij de lager opgeleiden was en is het een ramp.

De individuen krijgen het steeds beter en zijn overwegend optimistisch over de toekomst (en waarom ook niet, de werkloosheid onder hen is laag, ze hebben weinig last van de negatieve kanten van de multi-culti samenleving).
De employees zijn in meerderheid pessimistisch en ook dat is goed te verklaren (omgekeerde van bij individuen). Ze staan veel cynischer ten opzichte van de politiek.

De individuen vinden natuur en milieu, cultuur, ontwikkelingssamenwerking, gezondheidszorg en hoger onderwijs belangrijk, normen en waarden precies wat onder vuur ligt bij het huidige kabinet.
De employees zijn eurosceptisch, sceptisch tegen allochtonen ("er wordt te veel naar moslims geluisterd" zo haalt van Weezel het SCP kwartaalbericht aan), willen law and order, misdaadbestrijding. Bij het kabinet- Rutte worden hun wensen behoorlijk ingewilligd.

Wille ziet een positief scenario (meeste kans vanwege opkomst PVV en SP) waar de wensen van employees langzaam voor een behoorlijk deel worden ingewilligd en een zwart scenario waar het cynisme alleen maar toeneemt en je een soort Berlusconi-politiek van charismatische politieke zakkenvullers krijgt.

De oude partijen zijn niet goed gericht op de nieuwe verzuiling. Individuen kunnen prima terecht bij D66 en Groen Links en employees bij de SP en de PVV en zelfs de VVD. De PvdA en het CDA gaan de mist in (ook aldus artikel Wille in Christen Democratische Verkenningen).

Zo'n tweedeling tussen arm en rijk is niet nieuw, dat wordt al honderden jaren gesignaleerd. Op het ogenblik gaan de veranderingen snel en de slachtoffers hiervan trekken aan de rem. De tweedeling individuen/ employees is nu overigens wel problematisch. Gemiddeld stijgt het inkomen nu wel, maar niet bij de oude middenklasse die volgens het bedrijfsleven niet veel meer kan en bij reorganisaties
weggesaneerd/ vervangen moet worden door employees in opkomende landen moet worden.

Door de ICT-Revolutie en globalisering is er vooral na 1995/2003 een plotseling tekort aan kenniswerkers (individuen)ontstaan en even plotseling een surplus aan niet-kenniswerkers. Dat is een schok die de traditionele middenklasse in het Westen haast niet kan verwerken. Pas bij zeer lage werkloosheid (aan het eind van ons voorspoedscenario) zal het echt beter gaan met employees en een meer evenwichtige situatie ontstaan. Ondertussen kan de consumptie overigens wel degelijk behoorlijk groeien vanwege de inkomensverbetering van met name individuen.

winsten over eerste kwartaal kunnen niet bekoren, onrust over technologie

De winstcijfers vallen mee, maar de aandelenmarkt is er niet blij mee. Men ziet ineens andere zorgen zoals tegenvallers in het komende kwartaal of concurrentie die het beter doet. Allerlei smoezen worden aangegrepen om niet blij te zijn met mooie winststijgngen.
Dit komt niet onverwacht. Het aantal winstwaarschuwingen vooraf in de VS was duidelijk lager dan normaal en dat leidt tot te hoge verwactingen voor de cijfers. Yardeni heeft mooie tabellen waaruit blijkt dat het goede winstnieuws (uit het lage aantal winstwaarschuwingen) een contraire factor is. Je moet nu goede verhalen over de winst in 2012 krijgen en dat is nog niet aan het gebeuren. Integendeel, dadelijk gaat men vanwege de hoge olieprijzen wat voorzichtiger om met de vooruitzichten.
Deze beter dan verwachte winstcijfers veroorzaken natuurlijk geen bear markt.

Bij technologie gaat de overgang van PC's naar tablets niet zonder rimpelingen. De gewone PC-makers als Acer zitten met de handen in het haar. De book-to-bill ratio for semiconductors zit beneden 1 wat een slecht voorteken is.
Google is bezig met van alles uit te vinden maar de markt heeft er een hard hoofd in of het allemaal wel zo winstgevend zal zijn.
Research in Motion lijt een gevallen engel, maar Barrons doet deze week een goed woordje hierover (vooral vanwege de wel erg lage koerswinstverhouding).
Er is van alles gaande in de technologiesector en de markt is er niet gerust op.
Al die verhalen over cloud computing (Apple haalde hiermee met aanname topman Microsoft weer de pers), levert dat niet veel meer verliezers dan winnaars op?
Barrons had als vrijwel meest populair artikel: Why PC's don't compute (nou je het zegt, dat is nu veel minder nodig, daar had ik nog niet aan gedacht)? Mobility owns the future. Hiermee werd de malaise in de PC-sector verder onderbouwd.

16 april 2011

Society Wide Financing: China pakt schaduwbanksysteem aan


China leert van de fouten van het Westen en probeert nu het schaduwbanksysteem te reguleren. Reguleren is een groot woord, dat lukt niet, maar men maakt vorderingen bij het in kaart brengen ervan.

In China heeft het strengere beleid van de Peoples bank of China (PBoC) waarbij banken steeds meer kapitaal moesten aanhouden ten opzichte van hun kredietverlening geleid tot een kredietvraag die groter was dan waarin de banken konden voorzien. Dit heeft geleid tot snel groeiende kredietverlening buiten de banken om. Bedrijven gingen lenen bij trusts en op de kapitaalmarkt.
De PBoC zat met de handen in het haar. Waar in 2002 nog 96% van de kredietverlening via de banken ging (en wat de PBoC goed kan controleren), ging nog maar 59% van de kredietverlening in 2010 via banken.
M2- groei meet al die kredietverlening buiten de banken om niet en geeft daarom steeds meer te onvlodoende aan hoe sterk de kredietgroei is.
Daarom is de PBoC nu met plan B gekomen om de kredietverlening in toom te houden: SWF (Society Wide Financing, niet sovereign wealth fund). SWF moet beter dan M2 aangeven hoe hard de kredietgroei gaat.
Dit cijfer is verre van perfect. Het meet lang niet alles wat het schaduwbanksysteem aan kredieten verschaft en het cijfer wordt maar eens per kwartaal berekend.
De PBoC kan SWF niet direct controleren , wat bij M2 wel kan, maar als SWF te hoog wordt dan kan men de rente natuurlijk wel extra verhogen om SWF terug te rbengen.
De PBoC puzzelt voorlopig nog doow at te doen om de kredietgroei binnen de perken te houden.

bron: meest Capital economics

Morgan Stanley: veel van hogere olieprijzen wordt besteed en daarom is wereldgroei niet in gevaar bij olie < $140


De hoge olieprijzen maken allerlei verhalen los, wat dit betekent voor de wereldeconomie. Morgan Stanley had van de week een veel geciteerd verhaal, met bovenstaande plaatjes.
De conclusie van Morgan Stanley is dat de wereld niet vergaat, nu de olieprijzen zo hoog zijn geworden.
Die hogere olieprijzen leiden tot inkomsten die elders weer neerslaan, de opbrengsten verdwijnen niet naar een andere planeet.

De belasting die de oliesjeiks de olie-importerende wereld opleggen stijgt van $1600 miljard in 2010 (dat was 2,6% van het BNP van de olie-importerende landen en bijna 25% van het BNP van de olie-exporterende landen)naar $2400 miljard in 2011 (3,7% van het BNP van de olie-importeurs) en dat wordt $3000 miljard bij een olieprijs van $140 per vat.
Bijna de helft van die oliebelasting zien de olie-importerende landen ($1000 miljard in 2011) terug in hogere importen van de OPEC en andere oliemagnaten. Nog eens $1000 miljard gaat naar beleggingen in olie-importerende landen. De rest wordt intern geïnvesteerd.

De transfers van oliegelden zijn dus enorm en bij een plotselinge groei van die bedragen duurt het ven voordat de wereld zich hierop heeft aangepast, maar dan gaat het leven weer gewoon verder: de olie-importeurs wat armer, de olie-exporteurs veel rijker.
Bij de eerste en tweede oliecrisis duurde die aanpassing lang, de nodige jaren. De OPEC-landen importeerden veelal veel te weinig, ze konden hun nieuwe rijkdom niet opmaken. Tegenwoordig heeft men daar veel minder moeite mee. Zelfs de Verenigde Emiraten (Dubai en Abu Dhabi) krijgen een flink deel van hun olierijkdom op in extra consumptie en investeringen. Saoedi-Arabië gooit noodgedwongen nu met heel veel geld naar de eigen bevolking, Rusland is nu een veel grotere producent etc. Men consumeert en investeert nu dus veel meer en sneller en hetzelfde geldt voor de recycling van overtollige gelden terug naar het Wesen/ leuke opkomende landen die deze gelden goed weten te gebruiken voor investeringen.

Pas bij een olieprijs van $140 wordt een en ander een probleem voor de wereld volgens Morgan Stanley (er ontstaat namelijk stagflatie), dan wordt er te veel extra gespaard dat niet leidt tot extra investeringen in de olie-importerende landen en ook de import uit de olie-importerende landen wordt dan te klein vergeleken met de geheven oliebelasting.
Dat geeft trouwens aan dat zonder langdurige verstoringen van de olieproductie erger dan Libië de olieprijs nu nog niet langdurig boven $140 kan komen.

15 april 2011

Goldman Sachs waarschuwt deze week voor derde keer voor daling grondstoffenprijzen


Goldman Sachs publiceerde voor de derde keer deze week een negatief verhaal over grondstoffen (commodity watch: is “Growing conviction in NT downside, but longer-term upside intact.”). (dat is twee keer een verkoopaanbeveling: eerst dat je het op korte termijn moet verkopen en dan nog erger: het is een langetermijnbelegging (iets ergers kun je haast niet zeggen: daarmee geef je aan dat je er eerst verlies op gaat lijden dat pas op een lange termijn goed gemaakt gaat worden). Het lijkt wel alsof ze 007 gehuurd hebben om Kaddafi een kopje kleiner te maken.
Meer waarschijnlijk is het dat Goldman Sachs zojuist zich heeft ontdaan van de nodige beleggingen in grondstoffen om zo de Variance at Risk terug te brengen.

FTalphaville (http://ftalphaville.ft.com/blog/2011/04/15/547201/goldman-reiterates-bearish-call-on-commods-again/) vindt het een paniekreactie van Goldman Sachs, omdat na drie keer roepen de futures van grondstoffenprijzen niet als de wallen van een modern Jericho zijn ingestort. Goldman Sachs heeft geen smetteloze reputatie bij het voorspellen van grondstoffenprijzen (als allerlaatste broker begon men in 2008 het voor mogelijk te houden dat grondstoffenprijzen ook omlaag konden). Ondanks alle publicaties deze week worden er tactisch nog geen shorts geadviseerd in grondstoffen. Men houdt het op geen positie innemen (wat ook weer niet zo raar is als je zegt dat iets op korte termijn een verkoop is, maar op wat langere termijn een koop).

De redenen waarom GS even grondstoffen in de ban wil doen:
1.De olieprijzen liggen nu behoorlijk ver boven wat fundamenteel gerechtvaardigd kan worden, inclusief langdurige ellende in Libië.
a.Er is vraagdestructie in enkele landen ontstaan, waaronder de VS
b.Nigeria gaat extra pompen na de verkiezingen
c.De long posities zijn extreem
2.De kopervoorraden zijn te hoog aan het worden, vooral als je de oneigenlijke voorraadvorming in China meeneemt die ineens afgebouwd kan worden. De prijsdoelen voor metalen inclusief goud zijn bereikt (maar goud stijgt waarschijnlijk wel verder vinden ze op de lage reële rentes). Dat zijn mooie prijzen en daar moet men tevreden mee zijn.
3.Minder vraag vanuit Japan, krapper voorraadbeheer, voorraadafbouw in China (vooral koper)

Het nieuwe geloof is dat aandelen en grondstoffen met elkaar in prijs oplopen. Grondstoffenprijzen hebben zich nu te veel losgemaakt van de S&P500 (zie plaatje van GS) en dat moet worden rechtgezet bij een wie weet wat dalende S&P. Grondstoffenprijzen zijn volatieler dan aandelenkoersen en VaR modellen vinden je nu oliedom bij GS als je nog in grondstoffen belegt.

N.B. die daling van de grondstoffenprijzen is nodig om de overtuiging te staven dat de economische groei minder sterk aan het worden is.

Bernanke accepteert hogere inflatie, een zwakke dollar om asymmetrische risico’s van exploderende werkloosheid tegen te gaan



In economenland begint er een groeiende consensus te ontstaan dat de FED doof is voor wat de kapitaalmarkt en economen roepen over de inflatie in de VS.
Het dual mandate, waarbij de FED én de inflatie laag moet houden én de groei van de economie/ werkloosheid op redelijke niveaus, is richting een clash met de financiële markten aan het leiden.
De FED zet in op lagere werkloosheid en kan zich haast niet voorstellen dat dit nu al tot niet meer in toom te houden stijgende inflatieverwachtingen leidt.

Strategas had gisteren een conferentie met een FED governor. Die zei dat de FED de rente in 2011 niet gaat verhogen. Men ziet het werkloosheidsrisico als asymmetrisch: als je eenmaal boven de 10% zit, vliegt hij binnen de kortste keren naar 25% aldus het FED denken. Verrassend zei hij ook dat je alleen naar Bernanke moest luisteren en naar niemand anders voor het Fed-beleid (toch was hij uiteraard een gewaardeerde gast bij Strategas).
(Dat deed me denken aan de mop over Margaret Thatcher die met haar kabinet naar een restaurant ging. Ze bestelde een steak en de garant vroeg: also vegetables? En ze antwoordde: yes, that will do also for the vegetables).
Overigens is Bernanke opvallend stil de laatste tijd. Kennelijk wacht hij op wat minder goed economisch nieuws dat de inflatieverwachtingen weer wat tot rust moet brengen.
Maar er is weinig twijfel wat hij gaat zeggen: een zeer ruim monetair beleid blijft nodig zo lang de werkloosheid zo ver boven 7% staat.

De modellen van de FED geven aan dat de dollar zwak moet blijven om banengroei te krijgen via exportgroei. De inflatie die daardoor vooral in het buitenland ontstaat is hun zorg, niet die van de FED. Boontje komt om zijn loontje in China: de inflatie is daar boven de 5% en voelt aan als boven de 10%, dat gaat onrust geven. Nee, die lage dollar kan de FED niets schelen.
De hogere grondstoffenprijzen die zo ontstaan werken niet al te erg door in hogere inflatie, de VS heeft zo ongeveer het minste last hiervan van alle landen in de wereld.

De FED gelooft er als een huis in dat de kerninflatie niet al te veel gaat stijgen. Hogere olieprijzen kunnen de PCE zelfs gaan drukken.

Dat bagatelliseren van inflatieangsten is de FED op ramkoers aan het brengen met de financiële markten. PIMCO zit al short Amerikaanse staatsleningen. De ingeprijsde inflatieverwachtingen naderen de all time highs op een haartje. Op die recordniveaus zijn de inflatieverwachtingen overigens elke keer afgeketst en de FED gelooft dat dit ook nu weer zal gebeuren (de mensen van het panel van de University of Michigan geloven er geen snars van). De prutgroei over het eerste kwartaal zal de markt ook deze keer wel weer tot inkeer brengen: never fight the Fed!
This time is different, roept Bill Gross.